Yazıcı, Rixos Otel’deki ”2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı” başlıklı toplantının açılışında yaptığı konuşmada, kooperatifçiliğin temelinde topluma hizmet anlayışının bulunduğunu ifade etti.
Bugün, Birleşmiş Milletler tarafından ”Uluslararası Kooperatifler Yılı” ilan edilen 2012’de gerçekleştirecekleri faaliyetlerle ilgili eylem planının detaylarını ele alacaklarını kaydeden Yazıcı, kooperatifçilik bilincinin yaygınlaştırılması, geliştirilmesi ve kooperatiflerin küresel ve yerel sorunlarının çözümüne katkılarının artırılması için her kesimin desteğini beklediklerini dile getirdi.
Bu amaçlara ulaşmak için Bakanlığın koordinasyonunda bir komite oluşturulduğunu hatırlatan Yazıcı, söz konusu komite tarafından bu yıl düzenlenecek faaliyetlerin neler olacağı ile bunların nasıl yürütüleceğini içeren bir eylem planı hazırladıkların bildirdi.
Bakan Yazıcı, bu yıl içinde gerçekleştirecekleri en önemli eylemin kamu kurumları, üniversiteler, ve sivil toplum kuruluşlarının geniş katılımıyla hazırladıkları, ”Türkiye Kooperatifçilik Strateji Belgesi”nin resmi bir belge haline getirilmesi olacağına dikkati çekti.
Bu belgede, verimli ve güvenilir ekonomik girişim niteliği kazanmış bir kooperatifçilik yapılanmasına ulaşmak amacıyla 7 stratejik hedef belirlendiğini anlatan Yazıcı, şöyle konuştu:
”Kamu teşkilatlanması ve kooperatiflere hizmet sunum biçimi yeniden yapılandırılacak. Eğitim, bilgilendirme ve ARGE faaliyetleri geliştirilecek. Örgütlenme kapasitesi ve kooperatifler arası işbirliği imkanları artırılacak.
Sermaye yapısı ile kredi ve finansmanına erişim imkanları güçlendirilecek. İç ve dış denetim sistemleri tümüyle revize edilecek. Kurumsal ve profesyonel yönetim kapasitesi artırılacak. Mevzuat altyapısı uluslararası esaslara ve ihtiyaçlara göre geliştirilecek.”
Yazıcı, belgenin, Yüksek Planlama Kurulu’na sunulduğunu Kurul’un onayının ardından bu yıl içinde kamuoyuna ayrıntılı olarak açıklanacağını kaydetti.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Türkiye’de 84 bin 232 kooperatif bulunduğunu, bu rakamın dünya kooperatiflerinin yüzde 10’undan fazlasına denk geldiğini söyledi.
Yazıcı, Rixos Otel’deki ”2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı” başlıklı toplantının açılışında yaptığı konuşmada, Birleşmiş Milletlerin tahminine göre dünya genelinde 750 binden fazla kooperatif bulunduğunu ve 1 milyardan fazla kişinin bu kooperatiflere ortak olduğunu söyledi.
Kooperatiflerin dünya çapında 100 milyondan fazla kişiye iş imkanı sağladığını anlatan Yazıcı, 2008 yılında kooperatiflerin toplam cirolarının 1,6 trilyon dolar olarak hesaplandığını kaydetti.
Türkiye’de ise Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görev ve sorumluluk alanında faaliyet gösteren 27 ayrı türde 84 bin 232 kooperatif bulunduğunu ifade eden Yazıcı, bu kooperatiflerin 13 bininin tarımsal, 71 bininin ise tarım dışı amaçlarla kurulduğunu belirtti.
Dünya kooperatiflerinin yüzde 10’undan fazlasının Türkiye’de bulunduğunu anlatan Yazıcı, ”Bugün sekiz milyonu aşkın insanımızın güçlerini birleştirmeyi başaran kooperatif işletmeler, refah ve zenginliğin gözden ırak hanelere ulaşmasına öncülük etmektedir” dedi.
Kooperatif yılı faaliyetleri
Birleşmiş Milletlerin Uluslararası Kooperatifler Yılı ilan ettiği 2012 yılında Türkiye’deki kooperatifçiliğin de daha güçlü ve büyük adımlar atması için hazırlıklarını sürdürdüklerini ifade eden Yazıcı, yaptıkları çalışmalarla ilgili şu bilgileri verdi:
”Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı (KOOP-DES) çalışmamız devam ediyor. Böylece kooperatiflerin mali imkansızlıklar sebebiyle gerçekleştiremedikleri üretim ve istihdama katkı sağlamayı amaçlıyoruz. Bu program ile özellikle dezavantajlı gruplarca kurulan kooperatifleri destekleyerek onların reel sektör içinde daha fazla yer almasını sağlayacağız.
Kooperatif işlemlerinin elektronik ortamda yapılması, sektöre ilişkin görev ve hizmetlerin daha hızlı, verimli ve etkin yürütülmesi, kooperatiflerin yürüttükleri faaliyetler ile sonuçlarına ilişkin istatistiki veri elde edilmesi, sektör büyüklüklerinin belirlenmesi amacıyla bir bilgi sisteminin oluşturulmasına ihtiyaç duyulmuştur.
Bu amaçla hazırladığımız Kooperatif Bilgi Sistemi projesini bu yıl içinde tamamlamayı hedefliyoruz. Bu projeyle, kooperatiflere yönelik kuruluş, işleyiş, denetim, yasal altyapı, bilgilendirme faaliyetlerinde etkinlik ve verimlilik sağlanacak.”
Bakan Yazıcı, 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Taslağı hazırlıklarının da devam ettiğini belirtti.
-Kooperatifçilik alanında eğitim gören öğrencilere burs verilecek-
Yazıcı, Uluslararası Kooperatifler Yılı Eylem Planı kapsamında yürüttükleri diğer çalışmaları ise şöyle sıraladı:
”2012 Uluslararası Kooperatifler Yılını ve kooperatifçiliği tanıtmak üzere bir internet sitesi kuruldu. 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı temalı hatıra pul ve hatıra para basılması; ilgili kurumlarla çalışılarak programa bağlandı.
Yıl içinde kooperatiflerle ilgili tanıtıcı filmler hazırlanacak, kamu spotu olarak görsel medyada yayınlanması sağlanacak. Televizyon dizilerinde kooperatifçiliğe vurgu yapılması için yapımcılarla işbirliği içinde çalışılacak.
Kooperatifçilik alanında eğitim gören öğrencilere burs desteği sağlanacak, yüksek lisans ve doktora tez çalışmaları kooperatif üst kuruluşlarınca desteklenecek. Üniversitelerin kooperatifçilik bölümlerinden mezun olanların kendi alanlarında, kooperatiflerde istihdam edilmeleri için çalışmalar yapıyoruz.”
”Dağınık yapı”
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya Altunyaldız da Türkiye’deki kooperatiflerin ortak sayısının çok, ancak her bir kooperatifin üye sayısı itibariyle yetersiz ve dağınık bir yapıda olduklarını kaydetti. Almanya ve ABD’de her 4 kişiden 1’inin, Kanada ve Norveç’te her 3 kişiden 1’inin kooperatif ortağı olduğunu anlatan Altunyaldız, ”Gelişmiş ülkelerde ayrıca ülkemizde olduğu gibi sadece belirli alanlarda değil, ekonominin tüm katmanlarında bankacılıktan sigortacılığa, bilgi yönetimlerinden, üretim ekonomilerine kadar her alanda çok ciddi kooperatifler bulunuyor” dedi.
Altunyaldız, Hollanda’da kooperatiflerin tarım pazarındaki payının yüzde 90’lara ulaştığını ancak Türkiye’de bu oranın yüzde 2’ler düzeyinde olduğunu kaydetti.
”Türkiye’de kooperatif enflasyonu var”
Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Başkanı Muammer Niksarlı ise kooperatifçilerin en büyük sorunlarının örgütlenme konusunda yaşandığını, şu anda Türkiye’de kooperatiflerin yüzde 80’inin tek başına hareket ettiğini, bir üst yapıya bağlı olmadıklarını söyledi.
Türkiye’de kooperatif enflasyonu bulunduğunu anlatan Niksarlı, ”80 bin kooperatif, bu ülkede olmaması gereken kooperatif sayısıdır. Bunların büyük bir çoğunluğu ekonomik işletme değildir. Bir çok iktisadi kuruluş, ayakta kalabilmek için birleşirken bizim 80 binden fazla kooperatife sahip olmamız övünülecek bir durum değildir. Bu sayı çok fazladır” dedi.
Niksarlı, kooperatifçiler olarak Türkiye’de 120 bin kişiye yılda 12 ay ücret ödediklerini kaydetti.
Dünyanın bir çok ülkesinin anayasasında kooperatifçilikle ilgili hükümler bulunduğunu belirten Niksarlı, Türkiye’de de yeni oluşturulacak anayasada kooperatifçiliğin yer almasında büyük yarar gördüklerini sözlerine ekledi.
AA